sábado, 13 de diciembre de 2014

Tema 6 Unidad I La Sílaba Tonica en la escritura en Lengua Nahuatl



6. La Sílaba Tónica en la Escritura Náhuatl.
Generalmente en la lengua náhuatl la mayoría de las palabras no se acentúan, debido a que tienen su sílaba tónica en la penúltima sílaba, por lo que no existen palabras agudas ni esdrújulas a excepción de las palabras monosilábicas.
6.1 La silaba tónica.
En el náhuatl, por lo general las palabras son graves o llanas, por lo que tienen la sílaba tónica en la penúltima sílaba.
Ejemplo:
Papalotl = mariposa        kalolo = armadillo       kuatlejko = sube al árbol
Sitlali = estrella            Kochmiki = tiene sueño    kimichi = ratón
Tsotsotlaka = esta pegajoso     piltototsij = pajarito   tonati = sol
Actividad.
Escribe por lo menos 10 palabras en lengua náhuatl con su respectivo significado y remarca con negrita la sílaba tónica.
___________=_____________  * ______________= _______________
___________=_____________  * ______________= _______________
___________=_____________  * ______________= _______________
___________=_____________  * ______________= _______________
___________=_____________  * ______________= _______________
6.2 Descomposición silábica.
La descomposición silábica, hace referencia a la separación de las sílabas que integran una palabra, lo que determina el tipo de palabra que es (monosilábica, bisilábica, trisilábica, tetra silábica, poli silábica).
En las líneas siguientes presentamos algunas de estas descomposiciones de palabras según el número de silabas que estas poseen
Monosílaba
atl = agua,    tetl = piedra,  etl = frijol,      se = uno,       tlitl = fuego, na = yo,          ni = este o esta,   ya= él o ella,             ta = tu.

Bisílabas
na-na = abuela        so-li = perdiz            ko-li = abuelo             mi-chi = pez            to-yo = pájaro malagüero     pi-pi = hermana mayor     e-lotl = elote
Trisílabas
si-ua-pil = niña          xaj-ka-li = choza      xo-pe-pe = cucaracha      
ka-ua-yo = caballo  a-jo-li = ajonjolín       ko-ki-mej = luciérnagas.
Tetrasílabas
ax-ka-ne-li = hormiga                     tsi-ki-to-mitl = mezquino  
 pil-pi-yo-tsi = pollito                      tla-pa-le-ui = ayuda           
 kua-to-chi-mej = conejos            pil-tsi-ka-tsij = pequeño guaje 
ko-yo-chi-chi = coyote                  tla-tla-ma-ka = da de comer
Polisílabas
Tla-ye-ka-na-li = el que adelanta            na-ua-tlaj-kui-lo-li = historia náhuatl     to-ka-tla-te-mo-lis-tli = adivinanza        na-ua-tlaj-kui-lol-pa-mitl = alfabeto náhuatl    na-ua-tlaj-kui-lo-ya-nij = escritores nahuas.

Tlayejyekoli.
Xitlajtolkuapa tlajtoltinij tlen nikaj tikixnextiaj, xijpalo chichiltik kampa eltok siltlajtoli tlen chikauak kakisti uan xijkalaki ipan kaltsajkayotl  kampa moneki yaski.
perro=__________      gallina =____________   guajolote =______________
arcoíris = ___________________  cobija =_____________   aquí=________
mandatario mexicano =_____________________    piedra=____________
Se siltlajtoli
Ome siltlajtotinij
Eyi siltlajtotinij



Naui siltlajtotinij
Miyak siltlajtotinij






 

No hay comentarios.:

Publicar un comentario